نشریۀ  اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

‏‏جمعه‏، 2010‏/12‏/03

 

07-031210

 

ویکی لیکس:

 ایران همه را نگران کرده است

نوشتۀ فرید وهابی

 

از اسناد منتشرشده توسط ویکی لیکس می توان چنین نتیجه گرفت که ایران نخستین سرچشمۀ نگرانی برای بسیاری از کشورهای منطقه است. از یک طرف بهبود روابط ایران و آمریکا و برقراری گفتگو میان این دو کشور، می تواند به ضرر اعراب تمام شود. ازطرف دیگر اسراییل که دردشمنی با ایران درکنار اعراب قرار دارد، نگران است که آمریکا بیش ازحد به ظرفیت نظامی کشورهای عرب میانه رو کمک کند و به این ترتیب، تعادل قوا را به ضرر اسراییل واژگون سازد.

 

اسناد دیپلماتیک فاش شده توسط ویکی لیکس، برخی نگرانی ها و دلمشغولی های سیاسی را در صحنۀ پیچیدۀ خاورمیانه به خوبی تصویر می کند.

آنچه روشن است، نقش نگرانی آور ایران برای اکثر کشورهای منطقه است. یکی ازپیام های سفیر آمریکا در اردن که توسط ویکی لیکس منتشر شده، حکایت از آن دارد که ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، چندان اشتیاقی به بهبود روابط ایران و آمریکا ندارد. در این پیام دیپلماتیک که در آوریل ۲۰۰۹ ارسال شده، آمده است که ملک عبدالله به فرستادۀ ویژۀ آمریکا، جرج میچل گفته است که گفتگوی آمریکا با ایران، شکاف ها میان اعراب را عمیق تر خواهد کرد و باعث خواهد شد که کشورهای بیشتری از میان کشورهایی که "ستون فقرات ندارند" به اردوگاه ایران بپیوندند.

روشن نیست که منظور پادشاه اردن از کشورهای "بدون ستون فقرات"، چیست. به نظر می رسد که اشارۀ وی متوجه کشورهایی است که به دلیل آسیب پذیر بودن یا ضعف بنیه، می توانند به آسانی تحت تأثیر ارعاب و یا تطمیع ایران قرار گیرند.

از این پیام چنین بر می آید که مقامات اردنی ایران را به اختاپوسی تشبیه می کنند که با حیله و مکر، نقشه های غربی ها و کشورهای میانه رو منطقه را خنثی می کند. در دنبالۀ این تشبیه، کشورهایی چون قطر و سوریه، دولت عراق و سازمان های حماس و حزب الله، پاهای این اختاپوس توصیف شده اند.

اردنی ها باور ندارند که حتی برقراری گفتگو میان ایران و آمریکا، کاری کند که اختاپوس، چنبره های خود را از گلوی کشورهای منطقه بگشاید. آنان معتقدند که باید "پاهای هشت پا" را قطع کرد و در این راه، مانع از "قهرمان" شدن ایران در میان تودۀ عرب، می تواند مؤثر باشد.

 

بر اساس پیام های سفیر آمریکا در امان، مقامات اردنی اصرار می کنند که اگر مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا صورت گیرد، نباید به هیچ وجه به ضرر قدرت های معتدل عرب، مثل اردن، مصر، عربستان سعودی و تشکیلات خودگردان فلسطین تمام شود.

 

از طرف دیگر، برخی اسناد منتشرشده، محتوای بعضی مذاکرات میان مسئولان دفاعی اسراییلی و آمریکایی را شرح می دهد. این پیام های دیپلماتیک که اکثراً میان آندرو شاپیرو، یکی از مسئولان وزارت خارجۀ آمریکا و مقامات اسراییلی مبادله شده، حاکی از آن است که اسراییل سخت نگران بر هم خوردن تعادل تسلیحاتی میان قوای خود و توان نظامی اعراب است.

از یک سو، اسراییل در خصومت خود با ایران، عملاً متحد کشورهای عرب محسوب می شود اما از سوی دیگر چندان مایل نیست که این کشورها در مقابل ایران صاحب توان نظامی بیش از اندازه شوند.

به عنوان مثال، اسراییل به خاطر فروش هواپیماهای اف-۱۵ و موشک های پیشرفتۀ آمریکایی به عربستان سعودی، از واشنگتن گله می کند، اما در پاسخ به مخاطب اسراییلی، آندرو شاپیرو از منافع مشترک اسراییل با کشورهای منطقۀ خلیج فارس سخن می گوید ومبنای این منافع مشترک را "تهدید ایران" می داند.

 

بر اساس یکی دیگر از پیام های منتشرشده، نخست وزیر اسراییل، بنیامین نتانیاهو باور دارد که اگر زمانی ایران به سلاح اتمی دست یابد، احتمالاً برخی کشورهای عرب برای حفظ منافع و هستی خود، از واشنگتن رویگردان، و به ایران نزدیک خواهند شد...

در پیام دیگری، سفیر آمریکا در تابستان سال ۲۰۰۹ می نویسد: "اسراییل کاملاً درک می کند که آمریکا برای مقابله با ایران، به کشورهای معتدل عرب کمک های نظامی بکند و طبیعتاً ترجیح می دهد که این کشورها، اسلحۀ خود را از آمریکا بخرند و نه از چین یا روسیه"...

اما در عین حال، به گفتۀ یک دیپلمات اسراییلی "نزدیک شدن ظرفیت نظامی اسراییل به قدرت کشورهای عرب از یک سو و تصاحب سلاح اتمی توسط ایران از سوی دیگر، ممکن است کشورهای عرب میانه رو را به تجدیدنظر در مورد اسراییل ترغیب کند، به طوری که آنها هم دیگر اسراییل را به عنوان یک عنصر ثابت منطقه در نظر نگیرند". به عبارت دیگر، این کشورها هم مثل ایران، از فرض نابودی اسراییل دفاع کنند...