نشریۀ اینترنتی نهضت مقاومت ملی ایران

N A M I R

دوشنبه، 2011/08/29

44

عبدالکریم سروش:

ادامه جنگ خواست امام خمینی بود

بازرگان و منتظری مخالف ادامه جنگ بودند

آقای سروش، شما در زمان جنگ ایران و عراق مسول بخش فرهنگی بودید. به نظر شما اسلام در این چه جنگ نقشی داشت و اصولا میتوان گفت که اسلام در این جنگ نقش عمده را بازی کرد؟

اسلام نقش مهمی در جنگ ایران و عراق ایفا کرد. بویژه در فاز اول این جنگ. اسلام موجب تشویق و بسیج توده ها برای مقابله با دشمن شد. همانطور که شما هم میدانید بعد از انقلاب اسلامی ارتش ایران بسیار ضعیف بود. روحیه اش بسیار تضعیف و در وضع ازهم گسیخته بسر می برد. از طرف دیگر، سپاه نایکدست و بی تجربه بود. به این خاطر، نیرویی برای مقابله با چالش های عمومی بینالمللی و مقابله با عراق وجود نداشت. اسلام در این مرحله باعث بسیج توده ها و پذیرش شهادت شد. در اینجا میتوان نقش اسلام را دید.

اما اسلام مذهب صلح است و به این خاطر می بایست جنگ خاتمه می یافت. به نظر شما چرا جنگ طولانی شد؟

ادامه جنگ خواست امام خمینی بود. از نظر مذهبی این به معنای هسته اسلام است. در عمل اما هدایت جنگ به عهده اسلام نبود بلکه از طرف انسان صورت گرفت. انسان اما میتواند حق داشته باشد و یا خطا کند. برای ایران این جنگ یک جنگ دفاعی بود. ادامه دادن آن وظیفه رهبران بود. در مورد پایان دادن جنگ رهبران می باید همه جوانب را در نظر گیرند . این مسولیت به عهده آنها بود و مربوط به اسلام نیست.

آگر شما را درست فهمیده باشم، شما معتقدید که مسولیت ادامه جنگ به عهده اسلام نیست. اما چرا سیاستمداران ایران راه حلی برای پایان دادن به جنگ پیدا نکردند؟ آیا تلاشهایی در راستای خاتمه جنگ هم بود و یا اینکه ادامه جنگ نظر غالب بود؟

در آن زمان بخش بزرگی از سیاستمداران، روشن فکران، استادان و روحانیون خواهان آتش بس بودند. بویژه بعد از فتح خرمشهر این نظر قوت گرفت. در آن زمان ایران از موقعیت خوبی برخوردار بود و دشمن از خاک ما رانده شده بود.

آقای سروش این افرادی که خواهان آتش بس بودند کیستند و از چه طریق موضع خود را بیان می کردند؟

روشن فکران و روحانیون شجاعی که می بایست روشهایی برای خاتمه جنگ پیدا می کردند. آنها در مطبوعات مینوشتند که آیا زمان آتش بس و مذاکره با دشمن فرانرسیده است؟ از جمله کسانی که طرفدار خاتمه جنگ بودند بازرگان اولین نخست وزیر ایران بعد از انقلاب و یا روحانیون برجستهای مانند منتظری می باشد. منتظری نمی توانست روی بسیج توده ها تأثیر بگذارد و فقط توصیه می کرد.

آقای سروش، از شما بخاطر این گفت وگو سپاسگذارم

منبع:مصاحبه مجید مسلم، با کارشناس امورخاورمیانه

http://www.namir.info